Digitaal strijden tegen ongelijkheid en COVID-19 in DR Congo

Minder dan een op de vijf inwoners van de DR Congo heeft toegang tot het internet, in België zijn dat er negen op de tien. Jean-Louis Mbaka en zijn collega’s van Kinshasa Digital willen deze digitale kloof dichten. Hun onderneming, die steun krijgt van de Koning Boudewijnstichting om het Congolese minister van Volksgezondheid te helpen met zijn digitale communicatie, heeft ook een digitaal opleidingsprogramma voor jongeren. Grootste succes tot nu toe: de officiële informatiewebsite over COVID-19.

“We willen de DR Congo helpen te digitaliseren en de experten opleiden die het land nodig heeft.”

Jean-Louis Mbaka, CEO Kinshasa Digital

In Kinshasa, de hoofdstad van de Democratische Republiek Congo, wint de technologische revolutie aan snelheid. Mee aan het stuur zitten Nicolas Zanghi, Thomas Strouvens en Jean-Louis Mbaka. Deze laatste, afgestudeerd aan de Universiteit van Bath in het Verenigd Koninkrijk, keerde terug naar zijn geboorteland om zijn bijdrage te leveren aan de ontwikkeling van Congo. “Ik ging in Europa studeren om nadien die kennis ten dienste te stellen van mijn land. Het is een fantastische uitdaging. De DRC heeft deze leden van de diaspora die het geluk hadden om in Europa te studeren, hard nodig. Mijn land mag niet buiten de geschiedenis komen te staan, de rest van Afrika ook niet. We moeten op de trein van de nieuwe industriële revolutie springen”, zegt hij.

Kansen en obstakels

De obstakels zijn gigantisch. Er zijn de zwakke breedband en het analfabetisme. “Maar hét probleem in de DRC is onderwijs”, zegt CEO Jean-Louisa Mbaka. “Er is een schrijnend gebrek aan kennis en informatie over digitale ontwikkelingen. De meeste ondernemingen hebben geen belangstelling, terwijl deze informatie- en communicatietechnologieën veel banen kunnen opleveren en hefbomen kunnen zijn. Want deze technologieën maken bedrijven zichtbaarder en leveren nieuwe markten op.” In een land met een torenhoge officiële werkloosheid (80%), waar veel mensen het moeten zien te redden met informele baantjes, biedt digital veel kansen. Kansen die de Belg Thomas Strouvens, afgestudeerd aan ICHEC, en de Congolees Jean-Louis Mbaka willen grijpen. Drie jaar geleden richtten ze Kinshasa Digital op. Dit agentschap voor strategisch technologie-advies promoot alles wat digitaal is, brengt start-ups in contact met de grote groepen van het land en organiseert, in samenwerking met de groep Publicis, technologiebeurzen in een handvol Afrikaanse steden.

De honger van de jonge Kinois

Maar de drie compagnons rusten niet op de lauweren. Begin 2020 lanceerden ze Kinshasa Digital Academy, geleid door Jean-Louis Mbaka, op de Texaf Digital Campus. Dit opleidingscentrum wil het niveau van de toekomstige spelers van de digitale economie opkrikken. De opleidingen web development en digitaal leiderschap zijn intensief, gecertificeerd en worden gegeven op basis van de actieve pedagogie. En ze zijn gratis. Elke student krijgt een studiebeurs van Congolese ondernemingen die staan te trappelen om deze toekomstige digitale experten aan te werven. En voor wie zich afvraagt of jonge Kinois warm lopen, heeft Jean-Louis Mbaka het antwoord klaar: “Meer dan 1.000 kandidaten schreven zich in voor de eerste lichting. Na een draconische selectieronde hebben we er veertig behouden, van wie 40% jonge vrouwen. Voor de volgende groep gaan we aan de slag met tachtig studenten.”

Digitaal in de strijd tegen COVID-19

De Koning Boudewijnstichting gaf Kinshasa Digital 60.000 euro om het Congolese ministerie van Volksgezondheid technisch bij te staan met zijn digitale communicatie over COVID-19. Ondanks de sluiting van de leslokalen door de pandemie vanaf midden maart zijn de toekomstige gediplomeerden blijven werken. Ze kregen allemaal een 4G-sleutel, zodat ze samen met het ministerie van Volksgezondheid communicatiecampagnes konden organiseren, de website en de officiële overheidspagina creëren over de maatregelen die de bevolking moet respecteren en een chatbox opzetten – dit alles om fake news de kop in te drukken. En het werkt: de website kreeg sinds het begin van de epidemie in maart 180.000 bezoekers, de officiële Facebookpagina bereikte al meer dan 3 miljoen mensen. Wat die maatregelen betreft: in Kinshasa is de zakenwijk Gombe volledig in lockdown, in een straal van 4 kilometer daarrond draagt iedereen een mondmasker. “Daarbuiten doet iedereen maar wat”, geeft Jean-Louis Mbaka toe. “Mensen drommen samen op markten en rond straatventers.” Zoals overal ter wereld houden ze hier de vingers gekruist in de hoop dat ze het virus snel onder controle krijgen.

Maar Nicolas Zanghi heeft het liever over zijn digitale schapen: “Naast de bedrijfswereld moeten ook overheidsinstellingen gedigitaliseerd worden. In DRC is dat essentieel. De regering wil jongeren opleiden zodat de administratie ze kan rekruteren en digitale pilootprojecten opzetten. We hebben nauw contact met de administratie van Volksgezondheid, zeker sinds het begin van de crisis. We moeten ons dringend gaan toeleggen op het gebruik van medische apps.” En vooral niet de trein van de technologische revolutie missen.

Kinshasa Digital

Stop Corona Virus Info