“Voor zijn bijdrage aan een duurzame ontwikkeling gebaseerd op de versterking van de democratie, van de verdraagzaamheid en van de inspraak voor de burgers, door de productie en verspreiding van kwaliteitsinformatie via een netwerk van plaatselijke radiostations, en de bevordering van beroepsethiek in de media.”
Het radiopersagentschap KBR68H werd opgericht in 1999, op een moment dat Indonesië de eerste stappen naar democratie zette. Er bestond toen al vijf jaar een groep van mensen uit de media en pro-democratie activisten, de Utan Kayu Community, die een onafhankelijke informatieverspreiding nastreefde, in een maatschappij waarin de censuur regel was.
De val van het autoritaire regime van Soeharto opende ongekende perspectieven op het vlak van de vrijheid, in het bijzonder de persvrijheid. De Utan Kayu Community speelde hier meteen op in en stichtte KBR68H, een radiopersagentschap dat informatie levert aan een netwerk van honderden plaatselijke radiostations over het hele land. In enkele jaren tijd evolueerde KBR68H van een kleine groep personen zonder enige ervaring naar een gerespecteerde professionele organisatie, die betrouwbare informatie levert aan tientallen miljoenen Indonesiërs in de hele archipel, en aan nog vele miljoenen mensen in heel Azië.
De creatie en de ontwikkeling van de activiteiten van KBR68H sluiten aan bij de recente veranderingen in de Indonesische samenleving en de veranderde opvatting over de rol van de media in het ontwikkelingsproces.
Het verband dat zo ontstaat tussen democratie en ontwikkelingsdynamiek beantwoordt aan een van de belangrijkste uitdagingen van deze tijd, zoals ook blijkt uit de duidelijke evolutie in de keuze van de opeenvolgende laureaten van de Internationale Koning Boudewijnprijs voor Ontwikkelingswerk.
KBR68H is een in Djakarta gevestigd radiopersagentschap. Het levert dagelijks ongeveer 8 uur onafhankelijke informatie en educatieve programma’s aan 630 aangesloten radio’s, die verspreid zijn over heel Indonesië en tien andere Aziatische landen. KBR68H produceert onder meer buitengewoon succesvolle, interactieve praatprogramma’s rond thema’s zoals religieuze verdraagzaamheid, mensenrechten en het milieu.
De filosofie van zijn activiteiten en zijn sociale impact maken van het radiopersagentschap KBR68H een uitgelezen laureaat voor de Internationale Koning Boudewijnprijs voor Ontwikkelingswerk. Zijn belangrijkste doelstelling is de bevordering van de overgang naar de democratie en de versterking van die democratie, door juiste informatie over de ontwikkelingen in Indonesië te verspreiden. Op die manier bevordert het de participatie van de burgers, dankzij een betere kennis van de problematiek, van de uitdagingen en de verschillende standpunten. Dit draagt ertoe bij dat burgers beter op de hoogte zijn van de werking van de maatschappij, en dus ook beter in staat zijn om er een rol in te spelen. De eerste personen die voordeel halen uit deze aanpak zijn de mensen die traditiegetrouw geen toegang hebben
tot informatie.
Doelstellingen hebben is mooi, maar resultaten behalen is nog iets heel anders. Alle verzamelde informatie toont aan dat dit project daadwerkelijk bijdraagt tot de vorming van een onafhankelijke publieke opinie, tot participatie van de burgers, tot religieuze verdraagzaamheid, tot het versterken van de banden tussen afgelegen regio’s van het land en tot de ontsluiting van de meest afgelegen gebieden.
Op die manier wordt het publiek democratische waarden bijgebracht, in de breedst mogelijke betekenis. KBR68H draagt bijvoorbeeld bij tot de strijd tegen plaatselijke corruptie, door de burgers te informeren over de feiten en hun rechten.
Het engagement van KBR68H lijkt des te relevanter omdat Indonesië in de voorbije jaren regelmatig te kampen heeft gehad met ernstige religieuze spanningen (gewelddadige incidenten tussen moslims en christenen, met name op de Molukken) en met gewapende afscheidingsbewegingen (in Aceh, op het eiland Sumatra, tot in 2004). De meeste interreligieuze en etnische conflicten blijven ook vandaag nog sluimeren.
Daarnaast heeft KBR68H, als reactie op het gebrek aan een kwalitatief hoogstaande journalistiekopleiding in Indonesië, een niet-gouvernementele organisatie (ngo) opgezet, de Indonesian Association for Media Development (PPMN). Deze organisatie wijdt zich aan de bevordering van het professionalisme van de media. Het agentschap meent immers dat een professionele werking van de media van levensbelang is voor haar onafhankelijkheid, geloofwaardigheid en maatschappelijke impact. Ze vormt bovendien een – zij het niet altijd absolute – bescherming tegen inbreuken op de persvrijheid.
De hoofdactiviteit van KBR68H is de productie van nieuwsuitzendingen en educatieve en interactieve programma’s rond uiteenlopende thema’s, die verband houden met het maatschappelijke leven, met ontwikkeling, democratie en participatie van de burgers: verkiezingen, mensenrechten, religieuze verdraagzaamheid, gender, gezondheid, opvoeding, decentralisatie, regionale uitdagingen, … Er wordt speciale aandacht besteed aan uitzendingen over de meest afgelegen regio’s van het land, die historisch gezien de minste aandacht gekregen hebben en bijgevolg ook het minst hebben kunnen profiteren van de ontwikkeling.
Deze uitzendingen en programma’s leggen de nadruk op enerzijds onderzoeksjournalistiek, die in Indonesië nog in haar kinderschoenen staat, en anderzijds de participatie van de luisteraars. De combinatie van deze twee benaderingen dwingt de overheid er steeds vaker toe om informatie te geven en rekenschap af te leggen over haar optreden. De uitzendingen worden momenteel via internet en satelliet verdeeld over een netwerk van 630 radiostations in Indonesië en Azië. Hierbij selecteert elk station de programma’s, die het meest relevant en interessant zijn voor zijn luisteraars. Het totale luisterpubliek in Indonesië wordt op 18 miljoen geschat, maar er zijn meer indirecte begunstigden wanneer men rekening houdt met de weerslag in termen van verandering op de Indonesische samenleving.
KBR68H is het eerste interactieve medium van dit type in de geschiedenis van Indonesië. De keuze voor radio ligt trouwens voor de hand. Men wil immers een zo groot mogelijk deel van de 240 miljoen inwoners van het land bereiken, die verspreid leven op een archipel van meer dan 17.000 eilanden, waarvan er zo’n 6.000 bewoond zijn.
KBR68H gaat prat op zijn politieke en economische onafhankelijkheid. Journalistieke onafhankelijkheid betekent echter niet dat zij geen waarden hebben. Het persagentschap zet zich in voor geteisterde bevolkingsgroepen, de strijd tegen de corruptie en de bevordering van verdraagzaamheid, pluralisme en elementaire mensenrechten. Op die manier vergemakkelijkt het de overgang van Indonesië naar de democratie.
KBR68H beschikt ook over zijn eigen radiostation: Green Radio (www.greenradio.fm), dat in Djakarta gevestigd is en zich vooral op de milieuproblematiek richt. Indonesië, het land met de op een na rijkste biodiversiteit van de planeet, heeft immers geen gebrek aan ecologische uitdagingen. Green Radio tracht zijn luisteraars bewust te maken van de problemen waarmee het land geconfronteerd wordt, maar ook van de bestaande middelen om die problemen te overwinnen.
KBR68H werkt mee aan de verbetering van alle media van het land. Het heeft een aantal initiatieven opgezet die daartoe kunnen bijdragen. Enerzijds levert het materiële en technische steun aan radiostations in gebieden die geteisterd werden door natuurlijke en door de mens veroorzaakte rampen. Dat gebeurde bijvoorbeeld na de tsunami van december 2004, toen KBR68H samen met zijn partners in de verwoeste provincie Aceh de radiostations weer opbouwde. Op die manier bood het de bevolking een essentieel middel voor de verspreiding van informatie, op een moment dat alle communicatiemiddelen volledig vernietigd waren.
KBR68H en PPMN, de non-profitorganisatie die het hielp oprichten, hebben ook een programma opgezet om nieuwe radiostations op te starten in afgelegen delen van Indonesië, met name in Oost-Indonesië. Zo krijgen ook de minst ontwikkelde regio’s van het land toegang tot noodzakelijke informatiebronnen.
Anderzijds is KBR68H ook een vooraanstaande organisator van media-opleidingen. Samen met PPMN hebben zij meer dan 3.200 journalisten, technici, presentatoren en radiomanagers opgeleid, om zo het professionalisme van de mediasector te bevorderen.
De activiteiten van KBR68H hebben ook buiten Indonesië een impact. Enerzijds heeft het voorbeeld van KBR68H anderen aangezet om een gelijkaardige radio netwerk op te richten in buurlanden met een broze democratie, zoals Nepal en Pakistan. Anderzijds produceert KBR68H sinds 2003 een radioprogramma, Asia Calling, dat wekelijks de actualiteit in de regio behandelt. Dit programma is het enige in zijn soort dat in Azië geproduceerd wordt, over Azië en gemaakt door Aziaten. Het wordt vandaag door 240 radiostations in 11 landen en 9 plaatselijke talen uitgezonden, van Afghanistan tot Australië. Asia Calling biedt zijn miljoenen luisteraars een uniek inzicht in de cruciale kwesties waarmee de regio geconfronteerd wordt, en hoe deze het leven van gewone burgers beïnvloeden (www.asiacalling.kbr68h.com)
De rol van de media in de ontwikkeling leek lange tijd beperkt tot die van een vector voor het ontwikkelingsbeleid of een hulpmiddel voor allerlei bewustmakingscampagnes.
Beetje bij beetje is deze visie echter veranderd. De uitbreiding van het begrip ‘ontwikkeling’, dat voortaan ook het streven omvat naar democratie en de participatie van de bevolking in de beslissingen die haar aanbelangen, heeft daartoe bijgedragen. De beschikbaarheid van juiste informatie draagt bij tot de vorming van een goed geïnformeerde publieke opinie, tot de strijd tegen corruptie en de versterking van de democratie. Dankzij informatie over de sociale dynamiek kunnen de burgers de evolutie van hun samenleving begrijpen en ze – in het beste geval – beïnvloeden. De media worden dus beschouwd als onmisbare actoren in het ontwikkelingsproces, in de brede betekenis van het woord.
In Indonesië vervult KBR68H een gelijkaardige rol. Iets meer dan tien jaar nadat het land de eerste stappen naar democratie zette, is dit radiopersagentschap een uniek medium dat niet alleen informatie verspreidt naar enkele van de meest afgelegen delen van het land, maar ook mensen uit alle lagen van de bevolking en ongeacht hun woonplaats de mogelijkheid biedt om deel te nemen aan debatten over de democratische ontwikkeling van Indonesië. Op die manier maakt KBR68H burgers duidelijk hoe belangrijk het is om elementaire vrijheden te stimuleren en te beschermen, om zo de democratische toekomst van Indonesië te vrijwaren.
Om op de hoogte te blijven van het nieuws van onze partners en nieuwe projectoproepen
Abonneren op de nieuwsbrief